Al eerder heeft het kabinet besloten dat in Nederland, net zoals in verschillende andere Europese landen, een kilometerheffing voor vrachtwagens zal worden ingevoerd. Deze kilometerheffing zal in 2023 van kracht zijn. Het gaat gelden op 81 Rijksweg-trajecten, 39 provinciale wegen en 7 gemeentewegen. Gedacht wordt aan een gemiddeld tarief van 15 cent per kilometer.
Eurovignet en motorrijtuigenbelasting
De nieuwe vrachtwagenheffing zal de vaste belasting, motorrijtuigenbelasting en Eurovignet, deels gaan vervangen. Hierdoor ontstaat er een een variabele belasting, die afhankelijk is van het aantal gereden kilometers. De heffing gaat niet alleen gelden voor binnenlands vrachtverkeer maar ook voor buitenlandse vrachtwagens.
A-wegen
De kilometerheffing voor vrachtverkeer gaat gelden voor vrijwel alle autosnelwegen (A-wegen). Daarnaast zullen een aantal N-wegen en specifieke gemeentelijke wegen ook onder de kilometerheffing gaan vallen. Een voorbeeld van een specifieke gemeentelijke wegengroep is het Rotterdamse havengebied. Alle wegen waar het vrachtverkeer naar zou gaan kunnen uitwijken, als de heffing alleen voor autosnelwegen zou gelden, zijn toegevoegd aan de lijst met kilometerheffingswegen. Zie voor een fraai overzicht het volgende kaartje: wegen kilometerheffing
Tarief
Gemiddeld zal een vrachtwagen 15 cent per kilometer aan heffing moeten gaan betalen. Maar er zal een onderscheid gemaakt worden afhankelijk van gewichtsklasse en milieu eigenschappen van de vrachtwagen. De meest zware en milieubelastende vrachtwagens zullen 26 cent per kilometer gaan betalen. De lichtste en schoonste vrachtwagens zullen 8 cent per kilometer gaan betalen. Deze tarieven zijn ongeveer hetzelfde als de tarieven voor kilometerheffing voor vrachtverkeer in Duitsland en België.
Boete
Er zullen boetebedragen worden geheven voor het (proberen te) omzeilen van de vrachtwagenheffing. Dat gaat dan met name over het gebruik van de apparatuur om de vrachtwagenheffing te kunnen bepalen. Deze dient zich in de vrachtwagen te bevinden. Bij manipulatie of ondeugdelijk gebruik van deze apparatuur zal ca. 1000 euro boete worden geheven. Als er helemaal geen apparatuur in de vrachtwagen aanwezig is, levert dit naar alle waarschijnlijkheid een boete van 300 euro op.
Inkomsten en uitgaven
Om kilometerheffing voor vrachtwagens in Nederland in te voeren zullen eerst investeringskosten gemaakt moeten worden. Deze eenmalige investeringskosten worden door de regering geschat op zo’n 200 miljoen euro. De jaarlijkse exploitatiekosten worden geschat op 100 tot 125 miljoen euro per jaar. Daarnaast zal de motorrijtuigenbelasting voor vrachtwagens worden verlaagd en komt het Eurovignet in veel gevallen te vervallen. Aangezien er natuurlijk ook inkomsten via de kilometerheffing binnen zullen komen, gaat de regering uit van een een netto-opbrengst. Deze opbrengst van de vrachtwagenheffing zal volgens het voorstel van minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat gebruikt gaan worden voor de verduurzaming en innovatie van de Nederlandse vervoerssector.