Het jaar 2020 is een bijzonder jaar geworden. Door de coronacrisis zijn er verschillende dingen gebeurd in de transportsector die vorig jaar door niemand voorzien waren. Zeker is wel dat de financiële consequenties voor het wegvervoer groot zijn. In het rapport Kostenontwikkelingen in het wegvervoer 2020-2021 van onderzoeksbureau Panteia wordt het een en ander op een rijtje gezet. In 2020 daalden de loonkosten, de brandstofkosten en de rentekosten. De afschrijvingskosten en de verzekeringskosten namen toe. Hieronder noemen we de belangrijkste conclusies.
Ontwikkeling van de kosten
Hoe ziet het kostenniveau er tot nu toe voor het wegvervoer uit? Dat hangt af van de branche. Voor het binnenlandse transport liggen de kosten tussen de 0,7 % lager en 0,5 % hoger dan vorig jaar. Voor het internationale wegvervoer zijn de kosten gemiddeld iets hoger: tussen de 0,2 % en 0,5 % hoger dan vorig jaar. Gemiddeld lijkt het totaal van het kostenniveau tot nu toe ongeveer hetzelfde als dat van vorig jaar: tussen de -0,6 % en 0,7 %.
Effecten van de coronacrisis
De coronacrisis heeft een behoorlijk groot effect op het goederenvervoer over de weg. Dat is door Panteia in het jaarlijkse rapport ook geconstateerd. Vanwege de grote onzekerheid in de transportsector en vanwege de economische omstandigheden is besloten om voor 2020 geen CAO-verhoging in de salarissen door te voeren. Hierdoor zijn de salariskosten dit jaar minder hoog uitgevallen dan verwacht. Andere effecten van de pandemie zijn de lagere kosten door minder files op de weg en hogere kosten door toename van het ziekteverzuim.
Loonkosten toch met 1,3 % gedaald
In 2020 bleven de lonen weliswaar gelijk, maar door de eenmalige uitkering, die in 2019 was toegekend, zijn de gemiddelde loonkosten in 2020 ten opzichte van 2019 toch met 1,3 % gedaald. Voor medewerkers in de transportsector die buiten deze eenmalige uitkering vielen, gingen de loonkosten wel omhoog, met 0,2 %.
Meevallers en tegenvallers
Brandstof is een belangrijke kostenpost voor de transportsector. In 2020 zijn de brandstofuitgaven fors gedaald. Dit wordt met name veroorzaakt door de gekelderde olieprijzen. In Nederland werd daardoor diesel 8,8 % goedkoper. Ook in andere Europese landen werd diesel goedkoper. In Duitsland daalde de prijs voor diesel zelfs met 11,4 %.
De kosten voor verzekeringen nam in 2020 fors toe. Basispremies voor WA-verzekeringen zijn bijvoorbeeld gemiddeld met 15,0 % gestegen. In totaal zijn de verzekeringskosten in 2020 ongeveer met 10 % toegenomen.
De rentekosten daalden dit jaar daarentegen met 7,1 %. De onderzoekers van Panteia verwachten dat de rentekosten in 2021 met nog eens 3,3 % zullen gaan dalen.
Onzekere tijden
Door de onzekerheid over het verdere verloop van de coronacrisis en de onzekerheid over de ontwikkeling van de loonkosten is het lastig om voorspellingen te doen voor 2021. Er is ook nog geen CAO afgesloten voor 2021. Voor de loonkostenontwikkeling kan daarom het beste uitgegaan worden van de cijfers van het Centraal Planbureau. Dit zou betekenen dat de lonen met 1,5 % zouden gaan stijgen in 2021.