Rugpijn komt vaak voor bij vrachtwagenchauffeurs. Ongeveer de helft van de Europese vrachtwagenchauffeurs meldt dat zij problemen met rug, nek en/of schouders ervaren. De oorzaak van deze rugklachten ligt primair bij een verkeerde zithouding in combinatie met veel en langdurig rijden in de vrachtwagen. Veel tijd achter het stuur zitten leidt niet alleen tot rugklachten bij vrachtwagenchauffeurs. Ook rijinstructeurs, buschauffeurs, taxichauffeurs en vertegenwoordigers ervaren dezelfde problemen.
Klachten en cijfers
Uit de resultaten van een onderzoek in Europa dat door het Europese Agentschap voor Veiligheid en Welzijn op het Werk is gedaan, bleek dat 37% van de mannen en 54% van de vrouwen in de transportsector spier- of gewrichtsproblemen hebben. Het gaat dan met name om rugklachten, schouderklachten en nekklachten. Behalve lang achter het stuur zitten en een verkeerde zithouding hebben, speelt ook overgewicht vaak een rol bij het ontstaan van rugpijn. Overgewicht heeft een negatief effect op de zithouding. Een verkeerde zithouding kan weer leiden tot het ontstaan van rugklachten.
Meer oorzaken van rugpijn bij chauffeurs
Behalve een verkeerde zithouding is voortdurende spanning in de spieren van de armen en de nek ook een oorzaak van pijnklachten of een zeer vermoeid gevoel in de rug, schouders en nek. Die verhoogde spierspanning komt bijvoorbeeld door de manier waarop het stuur wordt vastgehouden. Stress door bijvoorbeeld een te strakke planning of door irritatie vanwege oponthoud door files of wegwerkzaamheden, werkt ook verkrampend op de spieren. Hierdoor kunnen pijnklachten ontstaan of verergeren.
Ook de stoel waarin vrachtwagenchauffeurs urenlang zitten, kan het probleem zijn. Dat is met name het geval als de stoel slechte instelmogelijkheden heeft. Een goede stoel is echter vooral een individuele aangelegenheid. Behalve lichamelijke verschillen gaat het hierbij ook om persoonlijke voorkeuren. Soms kan het aanbrengen van een speciaal rugkussen of lendekussen een oplossing zijn. Belangrijk is dat de chauffeur goed rechtop achter het stuur komt te zitten. Maar zelfs als je een goede stoel hebt, kan alleen al het feit dat je urenlang in dezelfde positie zit, leiden tot problemen met de spieren. Een oplossing kan dan zijn om spieroefeningen te doen.
Oefeningen om rugpijn tegen te gaan
De belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van rugpijn is het langdurig in dezelfde en/of verkeerde houding blijven zitten. Het doen van spieroefeningen onderweg en tijdens pauzes kan preventief werken.
Voorbeelden van dergelijke oefeningen ‘on the road’:
- Trek de rug even hol en daarna weer bol – herhaal dit een paar keer
- Maak een draaiende beweging de heupen, eerst linksom en daarna rechtsom, terwijl u blijft zitten
- Trek de schouders op en laat ze weer vallen
- Rol de schouders een paar keer naar achter en rol ze daarna een paar keer naar voren
Tijdens de pauzes zijn ook andere oefeningen mogelijk:
- Ga een stukje wandelen – simpel, maar doeltreffend
- Maak een draaiende beweging met de voeten, eerst naar binnen toe en daarna naar buiten toe
- Plaats uw handen in uw nek en beweeg de ellebogen naar achteren – herhaal dit een paar keer